محتواي كاملي در مورد ثبت نام و منابع آزمون نظام مهندسي برق به شرح زير است. اين اطلاعات بر اساس آخرين اخبار آزمون‌هاي ورود به حرفه مهندسان در سال 1404 (طبق جستجوها) جمع‌آوري شده‌اند، اما هميشه توصيه مي‌شود براي اطمينان از تاريخ‌ها و منابع دقيق، به دفترچه راهنماي ثبت‌نام و اطلاعيه‌هاي رسمي دفتر مقررات ملي ساختمان مراجعه كنيد.

📅 زمان و نحوه ثبت نام آزمون نظام مهندسي برق

آزمون‌هاي ورود به حرفه مهندسان (نظام مهندسي)، از جمله رشته برق (تاسيسات برقي) معمولاً دو بار در سال برگزار مي‌شوند.

🗓️ زمان‌بندي (بر اساس اطلاعات آزمون آذرماه 1404)

• شروع ثبت‌نام: معمولاً اواخر تابستان يا اوايل پاييز. (مثال: براي دومين آزمون 1404، تاريخ‌هاي شهريور و مهرماه اعلام شده بود.)

• زمان برگزاري آزمون: معمولاً در آذرماه يا خردادماه. (مثال: دومين آزمون 1404 در آذرماه اعلام شده است.)

توجه مهم: اين تاريخ‌ها تقريبي بوده و ممكن است در هر دوره تغيير كند. حتماً اطلاعيه‌هاي رسمي سايت دفتر مقررات ملي و كنترل ساختمان (inbr.ir) را دنبال كنيد.

🌐 نحوه ثبت نام

1. ورود به سامانه: مراجعه به وب‌سايت رسمي دفتر مقررات ملي و كنترل ساختمان (inbr.ir).

2. مطالعه دقيق دفترچه راهنما: قبل از هر اقدامي، دفترچه راهنماي ثبت‌نام همان دوره را به دقت مطالعه كنيد.

3. ايجاد پروفايل: ثبت نام اوليه و دريافت نام كاربري و رمز عبور.

4. تكميل اطلاعات: تكميل اطلاعات هويتي، تحصيلي و آزموني.

5. انتخاب صلاحيت: انتخاب رشته تاسيسات برقي و صلاحيت يا صلاحيت‌هاي مورد نظر (نظارت، طراحي، اجرا).

6. پرداخت هزينه: پرداخت اينترنتي هزينه ثبت‌نام.

7. دريافت كارت: دريافت كارت ورود به جلسه در زمان مقرر (معمولاً چند روز قبل از آزمون).

📝 شرايط عمومي شركت در آزمون

مهم‌ترين شرط براي شركت در آزمون و اخذ پروانه اشتغال، داشتن سنوات كاري لازم پس از تاريخ فارغ‌التحصيلي است:

• مدرك كارشناسي: حداقل 3 سال از تاريخ اخذ مدرك.

• مدرك كارشناسي ارشد: حداقل 2 سال از تاريخ اخذ مدرك.

• مدرك دكتري: حداقل 1 سال از تاريخ اخذ مدرك.

📚 منابع آزمون نظام مهندسي برق (نظارت و طراحي)

آزمون نظام مهندسي به صورت كتاب باز (Open Book) برگزار مي‌شود و منابع اصلي آن مباحث مقررات ملي ساختمان هستند. ضروري است كه داوطلبان جديدترين ويرايش منابع معرفي‌شده در دفترچه آزمون همان دوره را تهيه كنند.

الف) منابع صلاحيت نظارت تأسيسات برقي

اين صلاحيت شامل مباحث مربوط به بازرسي، كنترل كيفيت اجرا و انطباق با مقررات ملي است.

ب) منابع صلاحيت طراحي تأسيسات برقي

اين صلاحيت بيشتر روي محاسبات، استانداردها و اصول طراحي متمركز است.

💡 نكته‌هاي كليدي در مورد منابع

1. ويرايش منابع: مهم‌ترين نكته، تطابق با آخرين ويرايش معرفي شده توسط دفتر مقررات ملي ساختمان است.

2. مبحث 13: مبحث سيزدهم مقررات ملي ساختمان، مهم‌ترين و اصلي‌ترين منبع براي هر دو صلاحيت طراحي و نظارت برق است.

3. كتاب‌هاي راهنما و كليدواژه: استفاده از كتاب‌هاي راهنماي مباحث (مانند راهنماي مبحث 13) و كليدواژه‌هاي آماده يا ساخت كليدواژه شخصي، براي پيدا كردن سريع پاسخ در جلسه آزمون كه به صورت كتاب باز است، بسيار حياتي است.

📝 ساختار آزمون

آزمون ورود به حرفه مهندسان رشته معماري (معروف به آزمون نظام مهندسي) براي اعطاي پروانه اشتغال به كار مهندسي در صلاحيت‌هاي مختلف شامل طراحي، نظارت و اجرا برگزار مي‌شود. قبولي در اين آزمون شرط لازم براي عضويت در سازمان نظام مهندسي و اخذ پروانه است.

شرايط كلي آزمون نظام مهندسي معماري

صلاحيت‌هاي رشته معماري

رشته معماري داراي سه صلاحيت اصلي است كه داوطلبان مي‌توانند در هر يك يا بيشتر از آنها شركت كنند:

معماري (نظارت): آزمون تستي و با كتاب باز (Open Book) است.
معماري (اجرا): آزمون تستي و با كتاب باز است.
معماري (طراحي): آزمون ترسيمي و تشريحي است (كتاب باز نيست و مدارك خاصي قابل استفاده است).

شرايط مورد نياز (طبق آخرين ضوابط)

مدرك تحصيلي: داشتن مدرك كارشناسي يا بالاتر در رشته معماري يا گرايش‌هاي مجاز.
سابقه كار حرفه‌اي: داشتن حداقل سابقه كار از تاريخ اخذ مدرك تحصيلي (بر اساس سال شمسي)

كارشناسي: ۳ سال
كارشناسي ارشد: ۲ سال
دكتري: ۱ سال

حد نصاب قبولي

براي قبولي در آزمون‌هاي تستي (نظارت و اجرا) كسب ۵۰ درصد نمره كل (۵۰ از ۱۰۰) ضروري است. براي آزمون طراحي نيز كسب حداقل نمره قبولي بر اساس دستورالعمل‌هاي اعلام شده توسط وزارت راه و شهرسازي الزامي است.

بعد از ثبت نام براي قبولي شروع كنيد به خريد منابع آزمون نظام مهندسي معماري 

نحوه ثبت نام آزمون نظام مهندسي

فرآيند ثبت نام به صورت اينترنتي و از طريق سامانه دفتر مقررات ملّي و كنترل ساختمان به آدرس inbr.ir يا سامانه‌هاي مرتبط كه در اطلاعيه‌هاي رسمي معرفي مي‌شوند، انجام مي‌گيرد.

مراحل كلي ثبت نام

انتشار اطلاعيه و دفترچه راهنما: وزارت راه و شهرسازي با انتشار اطلاعيه رسمي و دفترچه راهنماي ثبت نام، زمان و شرايط دقيق آزمون (شامل مهلت ثبت نام، تاريخ برگزاري و منابع) را اعلام مي‌كند.
ورود به سامانه: مراجعه به وب‌سايت اعلام شده در بازه زماني تعيين شده براي ثبت نام.
تكميل اطلاعات اوليه: وارد كردن شماره موبايل و دريافت رمز عبور (در صورت نياز به ثبت نام جديد).
تكميل فرم‌هاي ثبت نام: وارد كردن اطلاعات هويتي، سوابق تحصيلي، سوابق كار، عكس و انتخاب نوع آزمون (صلاحيت يا صلاحيت‌هاي مورد نظر) و استان محل برگزاري آزمون.
بارگذاري مدارك: بارگذاري مدارك مورد نياز (مانند تصوير مدرك تحصيلي، كارت ملي و عكس پرسنلي) طبق دستورالعمل‌هاي دفترچه.
پرداخت هزينه: پرداخت اينترنتي هزينه ثبت نام و دريافت كد رهگيري.
دريافت كارت آزمون: معمولاً چند روز قبل از برگزاري آزمون، كارت ورود به جلسه در همان سامانه منتشر مي‌شود. داوطلب بايد با پرينت كارت و مدارك شناسايي معتبر در جلسه آزمون حضور يابد.
توجه مهم: زمان دقيق ثبت نام و برگزاري هر دوره از آزمون، از طريق وب‌سايت رسمي دفتر مقررات ملّي و كنترل ساختمان (inbr.ir) اعلام مي‌شود. معمولاً آزمون‌ها سالانه در يك يا دو نوبت (مثلاً در خرداد و آذر ماه) برگزار مي‌گردند.

منابع آزمون نظام مهندسي معماري

منابع آزمون نظام مهندسي معماري در هر سه صلاحيت مشتركاً شامل تعدادي از مباحث مقررات ملّي ساختمان و منابع تخصصي ديگر است. بايد حتماً آخرين ويرايش منابع اعلام شده در دفترچه ثبت نام همان دوره مد نظر قرار گيرد.

الف) منابع مشترك (مقررات ملي ساختمان و قوانين)

مبحث
توضيحات و عنوان كامل
قانون و آيين‌نامه
قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان و آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن
مبحث ۲
نظامات اداري
مبحث ۳
حفاظت ساختمان‌ها در مقابل حريق
مبحث ۴
الزامات عمومي ساختمان
مبحث ۵
مصالح و فرآورده‌هاي ساختماني
مبحث ۱۰
طرح و اجراي ساختمان‌هاي فولادي (بخش‌هاي نظارت و اجرا)
مبحث ۱۱
طراحي و اجراي صنعتي ساختمان‌ها
مبحث ۱۲
ايمني و حفاظت كار در حين اجرا
مبحث ۱۳
طرح و اجراي تاسيسات برقي ساختمان‌ها
مبحث ۱۴
تاسيسات مكانيكي
مبحث ۱۵
آسانسورها و پلكان برقي
مبحث ۱۶
تاسيسات بهداشتي
مبحث ۱۷
لوله‌كشي گاز طبيعي
مبحث ۱۸
عايق‌بندي و تنظيم صدا
مبحث ۱۹
صرفه‌جويي در مصرف انرژي
مبحث ۲۰
علائم و تابلوها
مبحث ۲۱
پدافند غيرعامل
مبحث ۲۲
مراقبت و نگهداري از ساختمان‌ها
راهنماي جوش
راهنماي جوش و اتصالات جوشي در ساختمان‌هاي فولادي (بخش‌هاي نظارت و اجرا)
پيوست ۶ استاندارد ۲۸۰۰
آئين‌نامه طراحي ساختمان‌ها در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰) و پيوست ششم (طراحي لرزه‌اي و اجراي اجزاي غيرسازه‌اي معماري)
Export to Sheets

ب) منابع اختصاصي براي هر صلاحيت

صلاحيت
منابع اختصاصي (علاوه بر منابع مشترك)
نظارت
گودبرداري، پي‌سازي و سازه‌هاي نگهبان (منابع معتبر علمي و حرفه‌اي)، روش‌ها و مسائل اجرايي ساخت و ساز در مراحل مختلف، نقشه‌هاي جزئيات اجرايي ساختمان‌ها، قراردادها و شرايط عمومي و خصوصي.
اجرا
تمامي موارد نظارت + ماشين‌آلات ساختماني، قوانين مرتبط با صنعت بيمه و ماليات و كار، مديريت ساخت و نظام برنامه‌ريزي و كنترل پروژه.
طراحي
مباني طراحي معماري (منابع معتبر علمي و حرفه‌اي)، جزئيات اجرايي ساختمان (منابع معتبر علمي و حرفه‌اي)، ضوابط و مقررات شهرسازي و معماري براي افراد داراي معلوليت.
Export to Sheets
نكته كليدي: آزمون‌هاي تستي نظارت و اجرا به صورت كتاب باز (Open Book) برگزار مي‌شوند و داوطلبان مي‌توانند كليه منابع فوق را به همراه خود در جلسه آزمون داشته باشند. استفاده از كليد واژه‌ها براي يافتن سريع پاسخ در اين آزمون‌ها بسيار حائز اهميت است.

حتماً قبل از شروع مطالعه، دفترچه راهنماي ثبت نام آخرين دوره آزمون را از وب‌سايت inbr.ir دريافت و مطالعه كنيد تا از آخرين تغييرات در منابع، شرايط و ويرايش مباحث مقررات ملي ساختمان مطلع شويد.

مجموعه ۲۲گانه مقررات ملي ساختمان، سندي جامع و قانوني است كه تمامي جنبه‌هاي طراحي، نظارت و اجراي ساختمان‌ها را در ايران پوشش مي‌دهد. اين مقررات با هدف تضمين ايمني، بهداشت، آسايش، صرفه‌جويي در انرژي و بهره‌وري اقتصادي تدوين شده و رعايت آن‌ها براي تمامي مهندسان، سازندگان و فعالان صنعت ساختمان الزامي است. اين مجموعه همچنين مهم‌ترين و اصلي‌ترين منبع براي تمامي آزمون‌هاي نظام مهندسي در رشته‌هاي مختلف، از جمله عمران، معماري، برق و مكانيك به شمار مي‌رود.

معرفي اجمالي مباحث ۲۲گانه

هر يك از اين ۲۲ مبحث، به طور تخصصي به يكي از جوانب صنعت ساختمان مي‌پردازد كه در ادامه به معرفي مختصر آن‌ها مي‌پردازيم:

مباحث عمومي و اداري:

• مبحث اول: تعاريف 💡: اين مبحث پايه و اساس تمامي مباحث ديگر است و شامل تعاريف و اصطلاحات كليدي در صنعت ساختمان مي‌شود.

• مبحث دوم: نظامات اداري 🏛️: به شرح وظايف و مسئوليت‌هاي مهندسان، ناظران، مجريان و سازمان‌هاي مربوطه مي‌پردازد.

• مبحث پنجم: مصالح و فرآورده‌هاي ساختماني 🧱: استانداردها و مشخصات فني انواع مصالح ساختماني را تعيين مي‌كند.

مباحث سازه‌اي و طراحي:

• مبحث ششم: بارهاي وارد بر ساختمان 🏋️: انواع بارهاي وارد بر ساختمان، شامل بارهاي مرده، زنده، برف، باد و زلزله را به دقت تعريف و روش‌هاي محاسبه آن‌ها را ارائه مي‌دهد.

• مبحث هفتم: پي و پي‌سازي ⛰️: به مباني طراحي و اجراي پي‌ها و اصول ژئوتكنيك مي‌پردازد.

• مبحث هشتم: ساختمان‌هاي با مصالح بنايي 🧱: ضوابط طراحي و اجراي ساختمان‌هاي سنتي با مصالح بنايي را تشريح مي‌كند. خلاصه مبحث هشتم

• مبحث نهم: طرح و اجراي ساختمان‌هاي بتن‌آرمه 🏗️: يكي از پركاربردترين مباحث براي مهندسان عمران است كه به طراحي و اجراي سازه‌هاي بتني اختصاص دارد. خلاصه مبحث 9

• مبحث دهم: طرح و اجراي ساختمان‌هاي فولادي 🔩: اصول و ضوابط طراحي و اجراي سازه‌هاي فولادي را بيان مي‌كند. خلاصه مبحث دهم

• مبحث يازدهم: اجراي صنعتي ساختمان 🏭: به روش‌هاي نوين و صنعتي ساخت‌وساز مي‌پردازد.

مباحث تاسيساتي و ايمني:

• مبحث سوم: حفاظت ساختمان‌ها در برابر حريق 🔥: الزامات طراحي براي جلوگيري از آتش‌سوزي و تأمين مسيرهاي فرار را مشخص مي‌كند.

• مبحث سيزدهم: تاسيسات برقي ⚡: به طراحي و اجراي تاسيسات الكتريكي ساختمان‌ها مي‌پردازد.

• مبحث چهاردهم: تاسيسات مكانيكي 🌬️: شامل ضوابط مربوط به سيستم‌هاي گرمايش، سرمايش و تهويه مطبوع است.

• مبحث پانزدهم: آسانسور و پله‌هاي برقي asc: استانداردهاي طراحي، نصب و نگهداري آسانسور و پله برقي را بيان مي‌كند.

• مبحث شانزدهم: تاسيسات بهداشتي 🚽: به ضوابط لوله‌كشي آب، فاضلاب و تاسيسات بهداشتي مي‌پردازد.

• مبحث هفدهم: لوله‌كشي گاز طبيعي ⛽: الزامات ايمني و فني براي لوله‌كشي گاز را شرح مي‌دهد.

تهيه كتاب هايي ويژه مهندسين كاربلد و حرفه اي برق

براي تهيه كتاب هاي درجه يك در حوزه برق سري به كتابفروشي ازبيلت بوك بزنيد. تمامي كتاب هاي برق را ميتوانيد با قيمت عالي بخريد. براي تبديل شدن به يك مهندس برق كاربلد بايد كتاب مبحث 13، كتاب مبحث 15، كتاب مبحث سوم، مبحث 19، كتاب اطلاعات عمومي برق، كتاب آئين‌ نامه تكميلي تعرفه برق و ضوابط واگذاري انشعاب برق ، نشريه شماره ۳۹۳ ، نشريه 110 و كتاب آيين‌ نامه حفاظتي تاسيسات الكتريكي در كارگاه‌ها را قورت بدهيد. منابع آزمون نظام مهندسي برق و منابع آزمون نظام مهندسي مكانيك

مباحث تخصصي و تكميلي:

• مبحث چهارم: الزامات عمومي ساختمان 🏠: مهم‌ترين مبحث براي مهندسان معمار است و به ضوابط كلي طراحي فضاهاي ساختمان از قبيل نور، تهويه و ابعاد مي‌پردازد.

• مبحث دوازدهم: ايمني و حفاظت كار در حين اجرا 👷: به مسائل ايمني كارگران و محيط كارگاه ساختماني مي‌پردازد.

• مبحث هجدهم: عايق‌بندي و تنظيم صدا 🔇: ضوابط مربوط به عايق‌هاي صوتي و حرارتي را بيان مي‌كند.

• مبحث نوزدهم: صرفه‌جويي در مصرف انرژي 🔋: به طراحي ساختمان با هدف كاهش مصرف انرژي مي‌پردازد.

• مبحث بيستم: علائم و تابلوها 🚦: ضوابط مربوط به علائم ايمني و راهنما در ساختمان‌ها را ارائه مي‌دهد.

• مبحث بيست‌ويكم: پدافند غيرعامل 🛡️: به اصول طراحي براي مقابله با تهديدات احتمالي مي‌پردازد.

• مبحث بيست‌ودوم: مراقبت و نگهداري از ساختمان‌ها 🛠️: شامل دستورالعمل‌هاي بازرسي و نگهداري دوره‌اي ساختمان است.

اهميت اين مباحث در آزمون‌هاي نظام مهندسي

مباحث ۲۲گانه مقررات ملي، منبع اصلي و رسمي آزمون‌هاي نظام مهندسي براي تمامي صلاحيت‌ها (نظارت، اجرا، محاسبات و طراحي) هستند. سوالات اين آزمون‌ها به طور مستقيم از متن، جداول و تصاوير اين كتاب‌ها طرح مي‌شوند و هر ساله، ليست ويرايش‌هاي مجاز براي هر آزمون توسط دفتر مقررات ملي و كنترل ساختمان اعلام مي‌گردد. بنابراين، تسلط بر اين مباحث، رمز موفقيت در آزمون و كسب پروانه اشتغال به كار مهندسي است.

آيين‌ نامه بتن ايران (آبا)، يكي از مهم‌ترين و جامع‌ترين منابع فني در مهندسي عمران در ايران است كه توسط مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي تدوين و منتشر مي‌شود. اين آيين‌نامه مجموعه‌اي از قوانين، ضوابط، مقررات و استانداردهاي فني و اجرايي را ارائه مي‌دهد كه براي طراحي، محاسبه، اجرا، نظارت و بهره‌برداري از سازه‌هاي بتن مسلح در كشور الزامي است.

اهداف اصلي آيين‌نامه بتن ايران (آبا)

هدف اصلي آبا، تضمين ايمني، قابليت بهره‌برداري و پايايي (دوام) سازه‌هاي بتني در برابر بارهاي مختلف، به ويژه بارهاي لرزه‌اي (زلزله)، با توجه به شرايط اقليمي و لرزه‌خيزي ايران است. با رعايت مفاد اين آيين‌نامه، از فروپاشي سازه‌ها جلوگيري شده و كيفيت مصالح و فرآيندهاي اجرايي تضمين مي‌گردد.

محتواي آيين‌نامه بتن ايران (آبا)

آيين‌نامه آبا به طور كلي به دو بخش اصلي تقسيم مي‌شود:

1. بخش طراحي (Design):
2. شامل اصول و ضوابط طراحي سازه‌هاي بتن آرمه، با استفاده از روش حالات حدي (Limit State Design).
3. مباحث كليدي شامل: مفاهيم پايه طراحي، ضوابط طراحي اعضاي خمشي (تيرها)، طراحي ستون‌ها، طراحي برشي و پيچشي، الزامات مربوط به دال‌ها و ديوارها، و طراحي پي‌ها.
4. اين بخش به مهندسين طراح كمك مي‌كند تا ابعاد، آرماتورگذاري و جزئيات سازه‌اي را به گونه‌اي انتخاب كنند كه سازه در برابر بارهاي طراحي مقاوم باشد.
5. بخش اجرايي (Execution):
6. بر روش‌هاي اجرايي، مصالح و كنترل كيفيت ساخت بتن تمركز دارد.
7. مباحث اصلي شامل: مشخصات بتن و مصالح اوليه (سيمان، سنگدانه، آب و افزودني‌ها)، كنترل كيفيت بتن (آزمايش‌ها و معيارها)، روش‌هاي اختلاط، حمل و بتن‌ريزي، حفاظت و نگهداري بتن، و جزئيات آرماتوربندي و الزامات مربوط به وصله‌ها و طول مهاري.
8. اين بخش راهنمايي‌هاي لازم را براي پيمانكاران و ناظران ارائه مي‌دهد تا ساخت سازه بتني با كيفيت و مطابق با استانداردها انجام شود.

ارتباط با مقررات ملي ساختمان

آيين‌نامه بتن ايران (آبا) معمولاً به طور كامل در مبحث نهم مقررات ملي ساختمان (طرح و اجراي ساختمان‌هاي بتن آرمه) گنجانده شده و يا با آن هماهنگ است. مباحث مقررات ملي ساختمان، قوانين و ضوابط حاكم بر تمامي جنبه‌هاي ساخت و ساز در ايران هستند و رعايت آن‌ها براي تمامي دست‌انان در صنعت ساختمان (مهندسان، پيمانكاران، ناظران و كارفرمايان) الزامي است.

آيين نامه بتن ايران جلد دوم

آيين نامه بتن ايران جلد اول

• كتاب مبحث نهم مقررات ملي ساختمان
• آيين نامه بتن ايران جلد سوم
• آيين نامه بتن ايران جلد پنجم

اهميت و كاربرد

آيين‌نامه بتن ايران نه تنها يك راهنماي فني است، بلكه يك سند قانوني محسوب مي‌شود كه رعايت آن براي تمامي پروژه‌هاي عمراني در كشور لازم‌الاجرا است. اين آيين‌نامه به طور گسترده در آزمون‌هاي نظام مهندسي، پروژه‌هاي اجرايي و طرح‌هاي عمراني مورد استفاده قرار مي‌گيرد و به طور مداوم توسط مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي به‌روزرساني مي‌شود تا با پيشرفت‌هاي علمي و نيازهاي جديد هماهنگ باشد.

مبحث 4 مقررات ملي ساختمان: قلب تپنده مهندسي ايران

مبحث 4 مقررات ملي ساختمان، با عنوان "الزامات عمومي ساختمان"، بي‌شك يكي از حياتي‌ترين مراجع براي تمامي فعالان صنعت ساختمان در ايران است. اين كتاب نه تنها به عنوان يك راهنما، بلكه به عنوان يك سند قانوني، حداقل ضوابط و مقررات لازم براي طراحي، اجرا و بهره‌برداري از ساختمان‌ها را تعيين مي‌كند. هدف نهايي آن، تضمين ايمني، بهداشت، بهره‌وري، آسايش و صرفه اقتصادي براي ساكنان و استفاده‌كنندگان از هر بنا در كشور است.

چرا مبحث 4 اينقدر مهم است؟

با توجه به رشد روزافزون ساخت‌وساز و چالش‌هاي ناشي از رعايت نكردن اصول مهندسي، نياز به يك مرجع جامع و به‌روز بيش از پيش احساس مي‌شود. مبحث 4 ويرايش 1396، با در نظر گرفتن اين موارد، به مسائلي چون ايمني در برابر سوانح، صرفه‌جويي در انرژي، حفظ هويت فرهنگي و فراهم آوردن امكان دسترسي براي افراد كم‌توان مي‌پردازد. اين جامعيت، آن را به cornerstone هر پروژه ساختماني تبديل كرده است.

اين مبحث به دليل پايه و اساس بودن و جامعيت مطالبش، همواره يكي از پرتكرارترين منابع آزمون نظام مهندسي بوده است. تسلط بر آن نه تنها براي قبولي در آزمون، بلكه براي انجام پروژه‌هاي واقعي و ورود به دنياي حرفه‌اي مهندسي ساختمان، ضروري است.

سرفصل‌هاي كليدي: نقشه راه هر ساختمان

مبحث 4 به صورت هدفمند در فصول مختلفي تدوين شده كه هر يك بخش خاصي از الزامات را پوشش مي‌دهد:

• كليات (فصل اول): به اهداف، دامنه كاربرد، استانداردها، الزامات بهره‌برداري و مدارك فني مي‌پردازد.

• تعاريف (فصل دوم): واژگان كليدي مانند "تصرف"، "فضا"، "نورگذر" و "نما" را مشخص مي‌كند.

• دسته‌بندي ساختمان‌ها (فصل سوم): بر اساس نوع تصرف و تعداد طبقات، ساختمان‌ها را طبقه‌بندي مي‌كند.

• مقررات كلي (فصل چهارم): به ارتفاع و مساحت مجاز، الزامات كلي ساخت، همجواري‌ها، شكل و حجم بنا و پيش‌آمدگي‌ها مي‌پردازد.

• الزامات عمومي فضاها (فصل پنجم): حداقل ابعاد و الزامات فضاهايي چون اتاق‌ها، آشپزخانه‌ها، سرويس‌هاي بهداشتي، توقفگاه‌ها و انباري‌ها را تعيين مي‌كند.

• الزامات عمومي نورگيري و تهويه (فصل ششم): ضوابط مربوط به تأمين نور طبيعي و تهويه مناسب را تشريح مي‌كند.

• مقررات اختصاصي تصرف‌ها (فصل هفتم): الزامات ويژه‌اي را براي تصرف‌هاي مسكوني، اداري، آموزشي، درماني و تجمعي در نظر مي‌گيرد.

• مقررات خاص ساختمان‌هاي بلند (فصل هشتم): براي ساختمان‌هاي با ارتفاع بيش از 23 متر، ضوابط تكميلي ارائه مي‌دهد.

• الزامات عمومي عناصر و جزئيات مهم ساختمان (فصل نهم): جزئيات اجرايي ديوارها، سقف‌ها، در و پنجره، حفاظ‌ها، آب‌بندي و عايق‌كاري را بيان مي‌كند.

دفتر مقررات ملي ساختمان

مطالعه چاپي يا ديجيتالي؟

گرچه فايل PDF مبحث 4 براي آشنايي اوليه در دسترس است، اما تجربه نشان داده كه مطالعه نسخه فيزيكي كتاب، به دليل تمركز بيشتر و دوري از عوامل حواس‌پرتي گوشي، بسيار مؤثرتر است. براي همين، تهيه نسخه چاپي اين كتاب قوياً توصيه مي‌شود.

مبحث 4 مقررات ملي ساختمان، "گذرنامه ورود به دنياي مهندسي ساختمان" است. تسلط بر آن نه تنها براي موفقيت در آزمون نظام مهندسي ضروري است، بلكه شما را به يك مهندس حرفه‌اي و مسئوليت‌پذير تبديل مي‌كند كه قادر به ساخت بناهاي ايمن، كارآمد و راحت براي جامعه است. اين كتاب مطالب پيچيده‌اي ندارد و بيشتر جنبه حفظي دارد، اما نياز به مطالعه دقيق و برنامه‌ريزي‌شده دارد.

آيا به دنبال ارتقاي شغلي و كسب پروژه‌هاي بيشتر هستيد؟ تسلط بر مبحث 4 گامي مهم در اين راستا است.

تاسيسات مكانيكي در مبحث 14 مقررات ملي ساختمان: تنفس و پويايي يك سازه

مبحث 14 مقررات ملي ساختمان با عنوان "تأسيسات مكانيكي"، يكي از جامع‌ترين و حياتي‌ترين مراجع براي مهندسان مكانيك و تمام دست‌اندركاران صنعت ساختمان در ايران به شمار مي‌رود. اين مبحث، حكم يك قانون الزام‌آور را دارد كه تمام جنبه‌هاي طراحي، نظارت، اجرا و بهره‌برداري از سيستم‌هاي مكانيكي در ساختمان‌ها را پوشش مي‌دهد. هدف اصلي آن، تضمين آسايش حرارتي و تهويه مطبوع، تأمين آب و فاضلاب بهداشتي، ايمني در برابر حريق، و كارايي و پايداري كلي سيستم‌هاي مكانيكي است تا محيطي سالم، راحت و ايمن براي كاربران فراهم آورد. اگر در ازمون ثبت نام كرده ايد، سري به پست مطالعه آزمون نظام مهندسي مكانيك بزنيد. 

چرا مبحث 14 تا اين حد اهميت دارد؟

اهميت مبحث 14 از ابعاد مختلفي قابل بررسي است:

• سلامت و آسايش ساكنين: اين مبحث با تعيين ضوابط مربوط به تهويه، گرمايش، سرمايش و كيفيت هواي داخل ساختمان، مستقيماً بر سلامت، راحتي و بهره‌وري افراد تاثير مي‌گذارد. يك سيستم مكانيكي نامناسب مي‌تواند منجر به شيوع بيماري‌ها، ناراحتي‌هاي جسمي و كاهش كيفيت زندگي شود.

• ايمني و پيشگيري از حوادث: مبحث 14 با ارائه دستورالعمل‌هاي دقيق براي سيستم‌هاي اطفاء حريق، گازرساني و دفع فاضلاب، نقش كليدي در پيشگيري از حوادثي نظير آتش‌سوزي، انفجار و مسموميت ايفا مي‌كند. رعايت اين ضوابط به معناي حفظ جان و مال افراد است.

• بهره‌وري انرژي و پايداري: با توجه به اهميت روزافزون صرفه‌جويي در مصرف انرژي، مبحث 14 با الزام به انتخاب تجهيزات با بازده بالا، عايق‌كاري مناسب، و طراحي بهينه سيستم‌ها، به كاهش چشمگير هزينه‌هاي انرژي و ارتقاء پايداري ساختمان كمك مي‌كند. اين موضوع هم از نظر اقتصادي و هم زيست‌محيطي حائز اهميت است.

• كيفيت ساخت و دوام: رعايت اصول و استانداردهاي اين مبحث، به افزايش كيفيت كلي تاسيسات مكانيكي و در نتيجه طول عمر مفيد ساختمان كمك مي‌كند. اين امر از بروز مشكلات مكرر و نياز به تعميرات پرهزينه در آينده جلوگيري مي‌كند.

• مسئوليت‌پذيري حرفه‌اي و حقوقي: عدم رعايت ضوابط مبحث 14 نه تنها تخلف فني محسوب مي‌شود، بلكه مي‌تواند تبعات حقوقي جدي براي مهندسان طراح، ناظر و مجري به دنبال داشته باشد. آشنايي و التزام به اين مبحث، از اصول اوليه اخلاق حرفه‌اي است.

محتواي اصلي مبحث 14

مبحث 14 طيف گسترده‌اي از موضوعات را در بر مي‌گيرد كه مهم‌ترين آن‌ها شامل موارد زير است:

• تأسيسات گرمايي، تعويض هوا و تهويه مطبوع: شامل طراحي و اجراي سيستم‌هاي گرمايش (پكيج، موتورخانه، رادياتور، گرمايش از كف)، سيستم‌هاي سرمايش (چيلر، فن كويل، كولر آبي و گازي) و سيستم‌هاي تهويه مطبوع، همراه با الزامات مربوط به كيفيت هوا و فيلتراسيون.

• تأسيسات بهداشتي (آب و فاضلاب): ضوابط مربوط به لوله‌كشي آب سرد و گرم بهداشتي، تأمين فشار آب، سيستم‌هاي دفع فاضلاب و آب باران، و تصفيه فاضلاب.

• سيستم‌هاي گازرساني ساختمان‌ها: الزامات ايمني و فني مربوط به لوله‌كشي گاز طبيعي، نصب وسايل گازسوز و تهويه آن‌ها.

• تأسيسات اطفاء حريق: شامل طراحي و اجراي سيستم‌هاي آب‌فشان (اسپرينكلر)، شبكه‌هاي آب آتش‌نشاني (هوزريل و جعبه F)، و سيستم‌هاي تشخيص و اعلام حريق (البته جزئيات بيشتر در مبحث 3 آمده).

• تأسيسات توزيع هواي فشرده، بخار و آب گرم مصرفي: ضوابط مربوط به اين سيستم‌هاي خاص در ساختمان‌ها.

• عايق‌كاري تأسيسات: اصول و روش‌هاي عايق‌كاري حرارتي و صوتي لوله‌ها، كانال‌ها و تجهيزات.

• مصرف انرژي و الزامات صرفه‌جويي: هرچند مبحث 19 به اين موضوع مي‌پردازد، اما مبحث 14 نيز اصول كلي صرفه‌جويي در انرژي در تاسيسات مكانيكي را مد نظر قرار مي‌دهد.

• نصب و نگهداري تجهيزات: راهنمايي‌هايي براي نصب صحيح، راه‌اندازي، بهره‌برداري و نگهداري دوره‌اي از سيستم‌هاي مكانيكي.

در نهايت، مبحث 14 مقررات ملي ساختمان نه تنها يك مرجع فني براي مهندسان مكانيك است، بلكه يك نقشه راه براي ايجاد ساختمان‌هايي است كه از نظر آسايش، ايمني، بهره‌وري و پايداري، استانداردهاي ملي را رعايت كرده و كيفيت زندگي ساكنين را ارتقا مي‌بخشند. تسلط بر اين مبحث، براي هر مهندس مكانيك فعال در صنعت ساختمان، يك ضرورت بنيادين محسوب مي‌شود.

آيا مايليد در مورد بخش خاصي از مبحث 14 يا ارتباط آن با ساير مباحث بيشتر بدانيد؟

يه متن كامل در مورد تاسيسات برق كه در كتاب مبحث 13 آمدع

خدمت شما متني كامل در مورد تاسيسات برق كه در مبحث 13 مقررات ملي ساختمان به آن پرداخته شده است:

تاسيسات برق در مبحث 13 مقررات ملي ساختمان: ستون فقرات آسايش و ايمني

مبحث 13 مقررات ملي ساختمان با عنوان "طرح و اجراي تاسيسات برقي ساختمان‌ها"، يكي از حياتي‌ترين و پركاربردترين منابع براي مهندسان برق و تمامي دست‌اندركاران صنعت ساختمان در ايران است. اين مبحث، نه تنها يك راهنماي فني، بلكه يك قانون الزام‌آور است كه تمامي جوانب طراحي، نظارت، اجرا و بهره‌برداري از سيستم‌هاي الكتريكي در ساختمان‌ها را پوشش مي‌دهد. هدف اصلي آن، تضمين ايمني، كارايي، قابليت اطمينان و انعطاف‌پذيري تاسيسات برقي است تا نيازهاي ساكنين و كاربران را به بهترين شكل ممكن برآورده سازد و از بروز حوادث ناگوار جلوگيري كند.  بهترين نحوه مطالعه آزمون نظام مهندسي برق، اين است كه تايم زيادي را روي مبحث 13 اختصاص دهيد. 

چرا مبحث 13 اينقدر مهم است؟

اهميت مبحث 13 از چند جنبه قابل بررسي است:

• ايمني جاني و مالي: اصلي‌ترين هدف اين مبحث، حفظ جان انسان‌ها و جلوگيري از خسارات مالي ناشي از برق‌گرفتگي، آتش‌سوزي‌هاي الكتريكي و ساير خطرات مرتبط با برق است. تمامي ضوابط، از انتخاب سيم و كابل مناسب گرفته تا نصب صحيح تجهيزات حفاظتي، با اين رويكرد تدوين شده‌اند.

• كيفيت و استانداردسازي: مبحث 13 تضمين‌كننده حداقل استانداردهاي لازم در طراحي و اجراي تاسيسات برقي است. اين استانداردسازي به افزايش كيفيت ساخت‌وساز، كاهش خطاها و تضمين عملكرد صحيح سيستم‌ها در طولاني‌مدت كمك مي‌كند.

• بهره‌وري و صرفه‌جويي در انرژي: هرچند مبحث نوزدهم به طور خاص به صرفه‌جويي در انرژي مي‌پردازد، اما مبحث 13 نيز با تعيين ضوابط مربوط به انتخاب تجهيزات كارآمد، محاسبه صحيح بارهاي الكتريكي و طراحي بهينه مدارها، نقش مهمي در كاهش مصرف انرژي و بهينه‌سازي سيستم‌هاي برقي ايفا مي‌كند.

• يكپارچگي و هماهنگي: اين مبحث، زبان مشتركي بين طراحان، مجريان، ناظران و بازرسان فراهم مي‌آورد. اين يكپارچگي به هماهنگي بهتر در مراحل مختلف پروژه، كاهش اختلافات و در نهايت تحويل يك پروژه با كيفيت بالا منجر مي‌شود.

• مسئوليت‌پذيري حقوقي: رعايت ضوابط مبحث 13 نه تنها يك الزام فني، بلكه يك مسئوليت حقوقي براي مهندسان و مجريان است. عدم رعايت اين مقررات مي‌تواند منجر به پيگرد قانوني و محروميت از ادامه فعاليت شود.

محتواي اصلي مبحث 13

مبحث 13 طيف وسيعي از موضوعات مرتبط با تاسيسات برقي را پوشش مي‌دهد كه برخي از مهم‌ترين آن‌ها عبارتند از:

• تعاريف و اصطلاحات: ارائه تعاريف استاندارد براي اصطلاحات فني به منظور ايجاد فهم مشترك.

• كليات و اصول اساسي: شامل اصول كلي ايمني، دسترسي، نگهداري و انعطاف‌پذيري.

• سيستم‌هاي نيرو و توزيع: شامل ضوابط مربوط به تابلوهاي برق، كابل‌كشي، داكت‌كشي و روش‌هاي توزيع برق در ساختمان.

• تجهيزات حفاظتي: الزامات مربوط به انواع كليدهاي حفاظتي (فيوزها، كليدهاي مينياتوري، كليدهاي محافظ جان RCD/FI) و سيستم‌هاي ارتينگ و همبندي.

• روشنايي: شامل ضوابط طراحي روشنايي داخلي و خارجي، انتخاب چراغ‌ها و كنترل روشنايي.

• مدارهاي نهايي: نحوه طراحي و اجراي مدارهاي پريز و ساير مدارهاي نهايي.

• تاسيسات ويژه: ضوابط مربوط به تاسيسات خاص مانند آسانسورها، سيستم‌هاي اعلام و اطفاء حريق، سيستم‌هاي تهويه مطبوع، سيستم‌هاي صوتي و تصويري و سيستم‌هاي ارتباطي (تلفن، شبكه).

• سيستم‌هاي جريان ضعيف: شامل ضوابط مربوط به تلفن، شبكه كامپيوتري، آنتن مركزي، آيفون تصويري و صوتي، سيستم‌هاي اعلام سرقت و دوربين‌هاي مداربسته.

• الزامات بهره‌برداري و نگهداري: نكاتي براي اطمينان از عملكرد صحيح و ايمن تاسيسات پس از اتمام پروژه.

• آزمون‌ها و بازرسي‌ها: لزوم انجام تست‌هاي نهايي قبل از بهره‌برداري و بازرسي‌هاي دوره‌اي.

در مجموع، مبحث 13 نه تنها چگونگي "طرح" تاسيسات برقي را تشريح مي‌كند، بلكه بر "اجراي صحيح" آن‌ها نيز تأكيد فراواني دارد تا اطمينان حاصل شود كه سازه‌هاي برقي ساختمان‌ها، ايمن، كارآمد و قابل اعتماد هستند. تسلط بر اين مبحث، ستون فقرات اصلي دانش هر مهندس برق فعال در صنعت ساختمان است.

شرايط عمومي پيمان چيست؟

شرايط عمومي پيمان يك مجموعه استاندارد از قوانين و مقررات است كه به عنوان چارچوب حقوقي و اجرايي اصلي براي قراردادهاي پيمانكاري، به ويژه در پروژه‌هاي عمراني و دولتي استفاده مي‌شود. در ايران، اين شرايط معمولاً توسط سازمان برنامه و بودجه كشور تدوين و ابلاغ مي‌شود و مهم‌ترين سند آن نشريه 4311 است.

هدف اصلي "شرايط عمومي پيمان" اين است كه حقوق، وظايف و مسئوليت‌هاي هر دو طرف قرارداد (كارفرما و پيمانكار) را به شكل واضح و يكپارچه مشخص كند. اين سند شامل مواردي مانند نحوه شروع و پايان كار، نحوه پرداخت‌ها، شرايط تغيير در كار، مسئوليت‌ها در قبال نقص‌ها، نحوه برخورد با تاخيرها، شرايط فسخ يا تعليق پيمان، و روش‌هاي حل اختلافات است.

به بيان ساده، "شرايط عمومي پيمان" مثل يك قانون اساسي كوچك براي هر پروژه پيمانكاري است كه از قبل تدوين شده تا نياز به مذاكره تك تك جزئيات در هر قرارداد نباشد و يك استاندارد يكسان براي همه پروژه‌ها فراهم كند. اين كار به شفافيت، كاهش اختلافات و افزايش كارايي در اجراي پروژه‌ها كمك زيادي مي‌كند.

 بياييد كمي بيشتر در مورد "شرايط عمومي پيمان" توضيح دهيم و به جنبه‌هاي كليدي آن بپردازيم:

چرا كتاب قراردادها شرايط عمومي پيمان ايجاد شد؟

پيش از وجود يك سند استاندارد مانند شرايط عمومي پيمان، هر قرارداد پيمانكاري به صورت مجزا و با جزئيات فراوان تدوين مي‌شد. اين امر منجر به موارد زير مي‌شد:

پيچيدگي و زمان‌بر بودن: تدوين قراردادها بسيار زمان‌بر و پيچيده بود.

عدم يكپارچگي: هر قرارداد شروط خاص خود را داشت كه مي‌توانست منجر به ابهامات و تناقضات شود.

افزايش اختلافات: نبود يك مرجع واحد و استاندارد براي حل و فصل مسائل رايج، باعث افزايش دعاوي و اختلافات حقوقي مي‌شد.

"شرايط عمومي پيمان" براي حل اين مشكلات و ايجاد يك زبان مشترك و استاندارد در صنعت پيمانكاري ايجاد شد.

اهميت و كاربرد آن:

استانداردسازي قراردادها: اين سند يك الگوي استاندارد براي تعيين روابط حقوقي و اجرايي در قراردادهاي پيمانكاري فراهم مي‌كند. اين استانداردسازي به ويژه در پروژه‌هاي دولتي كه نياز به شفافيت و عدالت دارند، حياتي است.

مرجع حل اختلاف: در صورت بروز اختلاف بين كارفرما و پيمانكار، شرايط عمومي پيمان به عنوان يك مرجع معتبر براي تفسير بندهاي قرارداد و ارائه راه‌حل عمل مي‌كند. اين امر به جلوگيري از ارجاع پرونده‌ها به مراجع قضايي و تسريع در حل مشكلات كمك مي‌كند.

مديريت ريسك پروژه: شرايط عمومي پيمان به تفصيل به موضوعاتي مانند تغيير مقادير كار، تعديل نرخ‌ها، حوادث قهري (فورس ماژور)، تاخيرات، فسخ يا تعليق پيمان و مسئوليت‌هاي هر يك از طرفين در قبال اين موارد مي‌پردازد. اين شفافيت در مديريت ريسك‌ها، به هر دو طرف كمك مي‌كند تا با ديد بازتري وارد پروژه شوند.

تكميل‌كننده موافقت‌نامه و شرايط خصوصي:

موافقت‌نامه: سند اصلي و كوتاه قرارداد است كه طرفين، موضوع قرارداد، مبلغ و مدت پيمان را مشخص مي‌كند.

شرايط عمومي پيمان: همانطور كه توضيح داده شد، شامل كليات حقوقي و اجرايي است كه براي تمامي پيمان‌ها ثابت است (مگر اينكه در شرايط خصوصي به صراحت خلاف آن ذكر شود).

شرايط خصوصي پيمان: اين بخش مكمل شرايط عمومي است و شامل تغييرات، الحاقات يا جزئيات خاصي است كه براي يك پروژه خاص و با توجه به ويژگي‌هاي آن پروژه در نظر گرفته مي‌شود. شرايط خصوصي نبايد با اصول اساسي شرايط عمومي در تناقض باشد، مگر اينكه در خود شرايط عمومي مجوز آن داده شده باشد.

پوشش جامع مراحل پروژه: شرايط عمومي پيمان تقريباً تمامي مراحل يك پروژه را از زمان تحويل كارگاه تا تحويل قطعي، از جمله:

تحويل كارگاه و تجهيز كارگاه

روش‌هاي پرداخت (پيش‌پرداخت، پرداخت‌هاي موقت و قطعي)

كسورات (مانند حسن انجام كار)

تغييرات در مشخصات فني و نقشه‌ها

تاخيرات و جريمه‌ها

نحوه تحويل موقت و قطعي پروژه

و حتي شرايط فسخ يا خاتمه پيمان را پوشش مي‌دهد.

به طور خلاصه، شرايط عمومي پيمان يك سند لازم‌الاجرا و بنيادين در پروژه‌هاي پيمانكاري است كه نه تنها به عنوان يك مرجع حقوقي عمل مي‌كند، بلكه به عنوان يك ابزار مديريت پروژه براي اطمينان از اجراي روان، عادلانه و شفاف قراردادها به كار مي‌رود. تسلط بر آن براي هر فعال در صنعت ساخت و ساز، از اهميت بالايي برخوردار است.

در حوزه اطلاعات عمومي مهندسي مرتبط با تاسيسات برقي در مراجع علمي و فني معتبر بين‌المللي، نمي‌توان به يك "كتاب" خاص اشاره كرد، بلكه بايد به استانداردها، كدها و هندبوك‌هاي مرجع كه توسط سازمان‌ها و انجمن‌هاي بين‌المللي معتبر منتشر مي‌شوند، اشاره كرد. اين منابع، راهنماي جامع و كاملي براي طراحي، نصب، بهره‌برداري و نگهداري تاسيسات برقي ارائه مي‌دهند.

براي خريد كتاب اطلاعات عمومي تاسيسات برقي به ازبيلت بوك رجوع كنيد. 

مهم‌ترين مراجع بين‌المللي در اين زمينه عبارتند از:

1. National Electrical Code (NEC) - NFPA 70:

   • صادركننده: National Fire Protection Association (NFPA) در ايالات متحده.
   • ماهيت: يك كد ملي براي نصب ايمن تاسيسات الكتريكي در ساختمان‌هاي مسكوني، تجاري و صنعتي. اين كد هر سه سال يكبار بازنگري مي‌شود و به طور گسترده در آمريكاي شمالي و بسياري از كشورهاي ديگر به عنوان يك مرجع حياتي استفاده مي‌شود.
   • كتاب مرجع: NFPA 70, National Electrical Code (NEC) Handbook. اين هندبوك نه تنها متن كامل NEC را شامل مي‌شود، بلكه داراي توضيحات، تفسيرها، تصاوير و مثال‌هاي عملي براي درك بهتر و كاربرد كد است.

2. International Electrotechnical Commission (IEC) Standards:

   • صادركننده: كميسيون بين‌المللي الكتروتكنيك (IEC).
   • ماهيت: IEC يك سازمان بين‌المللي است كه استانداردهاي بين‌المللي را براي تمام فناوري‌هاي الكتريكي، الكترونيكي و مرتبط با آن‌ها تهيه و منتشر مي‌كند. استانداردهاي IEC به طور گسترده در اروپا و بسياري از نقاط ديگر جهان به كار گرفته مي‌شوند.
   • استانداردهاي كليدي براي تاسيسات برقي:
     • IEC 60364 series (Low-voltage electrical installations): اين سري استانداردها اصول اساسي، ارزيابي ويژگي‌هاي عمومي، تعاريف، حفاظت براي ايمني (مانند حفاظت در برابر شوك الكتريكي، اثرات حرارتي، جريان اضافي)، انتخاب و نصب تجهيزات الكتريكي (مانند سيستم‌هاي سيم‌كشي، وسايل حفاظتي، سيستم‌هاي ارتينگ) و بازرسي را پوشش مي‌دهند. اين مجموعه، مرجع اصلي براي تاسيسات الكتريكي ولتاژ پايين در سطح بين‌المللي است.
     • ساير استانداردهاي IEC نيز براي تجهيزات خاص (مانند ترانسفورماتورها، كليدها، كابل‌ها و ...) كاربرد دارند.

3. Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE) Standards:

   • صادركننده: موسسه مهندسان برق و الكترونيك (IEEE).
   • ماهيت: IEEE بزرگترين انجمن حرفه‌اي فني در جهان است كه استانداردهاي گسترده‌اي را در زمينه‌هاي مختلف مهندسي برق توسعه و منتشر مي‌كند. استانداردهاي IEEE بيشتر بر جنبه‌هاي فني، طراحي و عملكرد سيستم‌هاي قدرت و تجهيزات متمركز هستند.
   • استانداردهاي كليدي براي تاسيسات برقي (بيشتر در زمينه سيستم‌هاي قدرت صنعتي و تجاري):
     • IEEE 1100 (Recommended Practice for Powering and Grounding Electronic Equipment - Emerald Book): مربوط به تغذيه و ارتينگ تجهيزات الكترونيكي.
     • IEEE 3007.3 (Recommended Practice for Electrical Safety in Industrial and Commercial Power Systems): مربوط به ايمني الكتريكي در سيستم‌هاي قدرت صنعتي و تجاري.
     • IEEE 1584 (Guide for Performing Arc-Flash Hazard Calculations): راهنماي انجام محاسبات خطر قوس الكتريكي.
     • IEEE Red Book (IEEE Std 141): Recommended Practice for Electric Power Distribution for Industrial Plants (توزيع نيروي برق در كارخانجات صنعتي).
     • IEEE Orange Book (IEEE Std 446): Recommended Practice for Emergency and Standby Power Systems (سيستم‌هاي برق اضطراري و پشتيبان).
     • IEEE Green Book (IEEE Std 142): Recommended Practice for Grounding of Industrial and Commercial Power Systems (ارتينگ سيستم‌هاي قدرت صنعتي و تجاري).

نتيجه‌گيري:

به طور خلاصه، هيچ "يك كتاب" واحدي وجود ندارد كه "اطلاعات عمومي مهندسي مرتبط به تاسيسات برقي" را در مراجع علمي و فني معتبر بين‌المللي به طور كامل پوشش دهد. در عوض، بايد به مجموعه‌اي از اين استانداردها، كدها و هندبوك‌ها رجوع كرد.

• براي جنبه‌هاي ايمني و مقررات نصب، NEC (NFPA 70) Handbook در آمريكاي شمالي و IEC 60364 series در اروپا و بسياري از نقاط جهان مراجع اصلي هستند.
• براي جنبه‌هاي طراحي و عملكرد سيستم‌هاي قدرت و تجهيزات، استانداردهاي سري IEEE (به ويژه كتب رنگي IEEE) بسيار معتبرند.

براي يك مهندس تاسيسات برقي، آشنايي با حداقل يكي از اين كدها (بسته به منطقه جغرافيايي) و همچنين درك اصول و استانداردهاي IEEE براي طراحي سيستم‌هاي قدرت، ضروري است.